L'Everest è la muntagna cchiù àuta dû munnu e lu sò pizzu, cu 8.848 metri, è lu puntu cchiù àutu dâ terra. Sta misurazzioni vinni fatta ntô 1852 e tannu la muntagna fu chiamata cô nomu di George Everest, ca era diritturi dô Sirivizziu Geudeticu di l'Innia. Lu nomu anticu tibbittanu di "Chomolungma" era all'èbbica scanusciutu pê giòlughi e accussì la muntagna cchiù famusa dô munnu, è canusciuta ntirnazziunalmenti cû nomu di n'ufficiali ngrisi.
Appartinenti â catina di l'Himalaya, è la cchiù àuta e una dê cchiù difficili muntagni d'agghiunciri dô munnu. Pi l'alpinisti stu traguardu, hà sempri statu n'attrazzioni ca non si pò arrisìstiri e, doppu tanti ca ci pruvaru, pâ prima vota vinni scalata lu 29 di maiu dû 1953 di l'alpinista neozilannisi Edmund Hillary e lu sherpa Tenzing Norgay. Dopu, àutri spidizzioni ci arrivaru iddi macari, ma ancora oggi sta muntagna è capaci di fari falliri spidizzioni priparati ntô modu cchiù megghiu e aquipaggiati cu l'attrizzatura cchiù muderni.
La sullivazzioni di sta granni catina di munti, s'eppi alleggiu-alleggiu ntô tempu e accuminciau quarchi 70 miliuna d'anni arredi. Apprima di tannu l'Innia era n'ùnicu cuntinenti australi ca ncucchiava Àfrica, Australia e Antàrtidi, mentri ca di l'Asia era spartuta dô mari. S'eppi appoi ca lu cuntinenti australi si spaccau e l'Innia accuminciau chianu-chianu a spustàrisi agghiri a nord, ammeri a l'Asia. La prissioni ca nasceva câ cullisioni tra li dui frunteri cuntinintali, fici piecari lu bordu di l' Innia e, ntô stissu tempu, pruvucau lu sullivazzioni di l'altipiani. Appoi, stringiuti nta la morsa dê prissioni fatti dî dui cuntinenti, l'Imalaya vinni spingiuta versu l'àutu.
Li populazzioni lucali mèttunu supra a l'Himalaya l'abbiatzzioni di li dei. Pi iddi L'Everest è Chomolungma, la dia matri dê terri. Ntâ mituluggìa dô locu, li muntagni sunnu li cchiù antichi discinnenti dû diu dâ criazzioni. Na vota li muntagni avìanu l'ali e vulàvanu di nu postu a n'àutru. Ma Idra, lu diu onniputenti, ci tagghiò l'ali e si nni sirvìu pi stabbilizzari li celi e li terri. St'ali, vùlanu ancora oggi ntornu ê pizzi dê muntagni sutta forma di nùvuli timpistusi. Fu la diu Idra lu criaturi dê muntagni.